Ζώντας στην εποχή του καταναλωτισμού και όντας μαθημένοι στο να βρίσκουμε τον αποτελεσματικότερο δρόμο στην μεγιστοποίηση της απόλαυσης ή της ωφελιμότητας νομίζω ότι η αποφυγή της δυσκολίας έχει ενσωματωθεί σε τέτοιο βαθμό στον τρόπο που βιώνουμε το περιβάλλον και την ύπαρξη μας που κάπως δεν έχουμε καν συνείδηση αυτού. Δεν έχουμε συνείδηση δηλαδή ότι στην λογική της μεγιστοποίησης της καταναλωτικής ωφέλειας συστηματικά κάνουμε επιλογές που έχουν σαν αποτέλεσμα την αποφυγή της δυσκολίας. Να δώσουμε μερικά παραδείγματα:
1. Για να αποφύγουμε την σωματική κόπωση χρησιμοποιούμε το αυτοκίνητο αντί να περπατήσουμε.
2. Για να αποφύγουμε το αίσθημα της πείνας φροντίζουμε να έχουμε πάντα το στομάχι μας γεμάτο.
3. Για να αποφύγουμε μελλοντικές φανταστικές δυσκολίες συσσωρεύουμε πλούτο.
4. Αποφεύγουμε ή κρυβόμαστε από σκέψεις που αφορούν το γήρας, την αρρώστια, την αναπόφευκτη αλλαγή.
5. Αποφεύγουμε να βιώσουμε και να καταλάβουμε την ζωή μόνοι μας και αντ’ αυτού την βιώνουμε μέσα από από την προστατευτική θαλπωρή μίας ομάδας (κοινωνικής, θρησκευτικής, ιδεολογικής κτλ.)
Ναι η λίστα είναι πολύ μεγάλη και μπορεί να συνεχιστεί.
Υπάρχουν αυτοί που θα πουν ότι αυτοί είμαστε, αυτή είναι η ανθρώπινη φύση. Είμαστε όντα που προτιμάμε να αποφύγουμε το βάρος της ελευθερίας που έχουμε. Προτιμούμε να το κάνουν κάποιοι άλλοι για εμάς. Χαρακτηριστική η Παραβολή του Μεγάλου Ιερεξεταστή των Αδελφών Καραμαζώφ.
Τελικά ποιοι είμαστε? Ποια είναι η ανθρώπινη φύση? Και στην τελική, τι σχέση έχουν όλα αυτά με τις δυσκολίες?
Ε λοιπόν διάφοροι έχουν πει διάφορα στην ανθρώπινη ιστορία της μεταφυσικής, φιλοσοφίας, οντολογίας κτλ. Και τι σημαίνει αυτό? Μήπως ότι υπάρχουν πολλές διαφορετικές απαντήσεις στο ερώτημα αυτό? Ε, λοιπόν εξαρτάται πως προσεγγίζεις το ερώτημα αυτό. Αν το προσεγγίζεις αναλυτικά τότε ίσως να υπάρχουν διαφορετικές απαντήσεις, εάν το προσεγγίζεις συνθετικά και μακροσκοπικά τότε μπορείς να πεις ότι οι περισσότερες εξ αυτών συγκλίνουν σε μια κατεύθυνση. Ποια είναι αυτή? Σε εσάς η ευθύνη να την βρείτε.
Αυτό το οποίο είναι σίγουρο είναι ότι οι δυσκολίες που αναπόφευκτα θα μας έρθουν στην ζωή θα μας θυμίσουν που βρισκόμαστε και ποιοι είμαστε. Εάν είμαστε στην τροχιά της άρνησης εξαιτίας του φόβου για αυτό που δεν θέλουμε να γίνει και προσπαθούμε να αποφύγουμε πάση θυσία τότε το τεστ αυτό θα είναι μία θλιβερή εμπειρία. Εάν από την άλλη είμαστε προετοιμασμένοι και έχουμε αποδεχτεί την ανθρώπινη κατάσταση μας τότε κάθε δυσκολία θα μας είναι μια ευκαιρία για να γίνουμε καλύτεροι. Άλλωστε όπως απάντησε ο Σειληνός στον βασιλιά Μίδα όταν αυτός τον ρώτησε για το τι είναι αυτό που θα ήθελε περισσότερο από όλα τα άλλα “Αυτό που είναι καλύτερο για όλους μας είναι πέραν του εφικτού : είναι να μην γεννιόμασταν, να μην ήμασταν, να μην υπήρχαμε. Αλλά το δεύτερο καλύτερο πράγμα για εμάς– είναι να πεθάνουμε σύντομα”.
*Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα το atenizo.eu.
Ατενίζω 